De Jortcast

Mensen zijn vaak bang voor zwarte gaten. Maar dat is niet nodig, zegt sterrenkundige dr. Lieke van Son. We zijn er namelijk niet naar op weg, we zijn er gewoon langzaam omheen aan het draaien. Van Son deed aan tal van instellingen onderzoek naar ons universum, waaronder aan de Universiteit van Leiden en momenteel aan Harvard, bij het het Centre of Astrophysics. Ook aan tafel zit rechtsfilosoof Andreas Kinneging. Dit gesprek is opgenomen in februari 2024. Oh ja, en zware sterren zijn het coolst - aldus dr. Van Son.

Demonstreren op Dodenherdenking: een heel slecht idee, zegt prof. dr. Sjoerd Beugelsdijk, 'professor of International Business and Economics' in South Carolina. Op Koningsdag spreekt dr Kelder hem over (het belang van) tradities en polarisatie.

Ze heeft bijna een miljard op de bank staan dankzij de boeken en films over haar tovenaarsleerling Harry Potter. Zijn zielenroerselen hebben een gehele generatie beïnvloedt en nu wordt ze juist door deze jongeren die fan zijn van haar personage, uitgespuugd.  Waarom is Rowling zo volhardend in haar tweets over transgenders? Te gast is theatermaker, schrijver en podcastmaker Michiel Lieuwma (van de podcast Boze Geesten|Open Geesten) die uitlegt waarom juist dit online gevecht tekenend is voor het culturele debat in onze huidige maatschappij.  Ook zijn er bijdragen te horen van Prof. dr. Vanessa Joosen, hoogleraar Engelse letterkunde en jeugdliteratuur aan de Universiteit Antwerpen De podcast van Michiel Lieuwma [Boze Geesten| Open Geesten] is hier (https://open.spotify.com/show/5FzTg2M60kScce5uHmaL3E) te luisteren.    

Iedereen is rationeel gesproken tegen het Koningshuis. Maar gevoelsmatig is er wat voor te zeggen. 'Stick to the lie', zegt historica en koningshuisdeskundige dr. Daniela Hooghiemstra. Ze geeft haar visie op het Koningshuis, republiekeinen en werpt een blik op de nieuwe generatie: de jonge, ambitieuze, Spaanse Leonor, en onze Amalia. 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co met dr. Daniela Hooghiemstra over de populariteit van ons koningshuis. En we bellen met econoom prof. dr. Sjoerd Beugelsdijk over hoe we polarisatie tegen kunnen gaan. 

Het vorige kabinet viel erover en het werpt eveneens een deken over de huidige formatiegesprekken: migratie. Hoeveel kost het? En hoe gelukkig worden we ervan? In de zoektocht naar een antwoord op deze vragen schuift aan dr. Jan van de Beek, wiskundige en migratie-econoom. Zijn onderzoek 'Grenzeloze verzorgingsstaat', werd hem door mede-wetenschappers niet erg in dank afgenomen. Aan weerszijde van de tafel: dr. Michael Vlerick, wetenschapsfilosoof verbonden aan de Universiteit van Tilburg en schrijver van het boek 'Waarom we niet gelukkiger zijn'. Doctorsassistente Milou Brand neemt poolshoogte van de migratieperikelen in het dierenrijk aan de hand van het gedicht 'Vondelpark 1987' van Judith Herzberg. Deze aflevering is ook te bekijken op YouTube, op het kanaal van NPO Radio 1: https://www.youtube.com/watch?v=t8wufIKS1FQ&t=4s (https://www.youtube.com/watch?v=t8wufIKS1FQ&t=4s)

Hoewel negatieve gedachten behoorlijk snel verdwenen kunnen zijn, blijven we er ondanks onszelf toch vaak in hangen. Het algehele welvaartsniveau is gestegen en toch voelt vrijwel geen Nederlander zich gelukkiger dan zijn voorouders. In zijn boek Waarom we niet gelukkiger zijn kraakt dr. Michael Vlerick de gelukscode, aan dr Kelder geeft hij de nodige tips.

Bij migratie lopen feiten en fictie door elkaar heen: zelfs wetenschappers hanteren verschillende cijfers en is er verschil van zienswijze. Maar het is wel een belangrijk onderwerp in de formatie. Het onderzoek van dr. Jan van de Beek naar de economische effecten van migratie is controversieel, maar toch schoof ook hij op uitnodiging van Wilders en Omtzigt in Den Haag aan. Kan je wel een prijskaartje hangen aan migratie? En als van de Beek het migratiebeleid zou mogen maken, hoe zou dat er dan uit komen te zien? Rapport 'Grenzeloze Verzorgingsstaat': https://upload.gscdn.nl/uploads/09cf2e23d8_Grenzeloze_Verzorgingsstaat.pdf

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co waarin Jort belt met burgmeester Marvin Polak van Oostzaan over een mogelijke gezamenlijke actie tegen antisemtisme. Te gast is dr Jan van de Beek over de kosten van migratie, de jonge dr. Aranka Ballering heeft onderzoek gedaan naar pijn bij mannen en vrouwen. Tot slot probeert Jort zijn geluksgevoel op te krikken met dr. Michael Vlerick (schrijver van het boek 'Waarom we niet gelukkiger zijn')

Je kunt het rustig een trend noemen, de inzet van de rechter als instrument voor politiek activisme: kijk naar de rechtszaken tegen Shell en ING. Dat creëert echter wel een rechtstatelijk probleem, denkt prof. dr. Mr. Anniek de Ruijter, hoogleraar gezondheidsrecht aan de UvA. Prof. Dr. Jan Rotmans is het niet met haar eens. Hij werkt enerzijds samen met Shell en ING en is anderzijds oprichter van Urgenda, die rechtszaken aanspant tegen deze bedrijven. Hij kent zodoende beide kanten en slaat bruggen. De doctorsassistent Milou Brand snijdt de kwestie-Sywert aan, naar aanleiding van zijn interview in het FD. Ze verklaart niet te willen meedoen aan Het Grote Pootjes Uittrekken van dergelijke easy targets en pleit tenslotte voor verdraagzaamheid met een gedicht van Judith Hertzberg. Bekijk deze aflevering op YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=RSu0Jy3EjHM&t=1159s (https://www.youtube.com/watch?v=RSu0Jy3EjHM&t=1159s)

Recht op slank zijn?  Hoe kan de wet ons beschermen tegen ongezond gedrag? Of hoe kunnen wij burgers het recht gebruiken om gezonder te leven? Er komen grote vragen op ons af, met de vergrijzing en de voorspelling dat meer dan de helft van onze bevolking te dik zal zijn. Deze factoren brengen allemaal extra kosten en zorguren met zich mee. Hebben we recht op een gezond leven of moeten we daar toch echt zelf zorg voor gaan dragen? We vragen het prof. dr. Anniek de Ruijter die hier onderzoek naar doet, ook op Europees niveau - in dat kader starten we dit gesprek met de Pandemiewet.

De milieubeweging is naiëf, wat grondstoffen betreft, en het te snel willen behalen van klimaatdoelen is niet slim en onnatuurlijk bovendien. Prof. dr. Jan Rotmans, hoogleraar transitiekunde en duurzaamheid aan de Erasmus Universiteit kaart de problemen aan en weet wat Nederland en Europa te doen staat. Omarm de chaos: https://www.singeluitgeverijen.nl/de-geus/boek/omarm-de-chaos/

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co met een politiek belletje met Tweede Kamerlid Ruben Brekelmans (VVD) over raketten naar Oekraïne en prof. dr. Jan Rotmans is te gast over ons grondstoffentekort. Voorts heeft onze jonge dr. Willem Ouwehand onderzoek gedaan naar Joop den Uyl en tot slot is prof. dr. mr. Anniek de Ruijter over het recht op gezondheid. 

Kunnen we allemaal gezond 100 worden of is dat alleen voor de rijken weggelegd? Jort Kelder in gesprek met ouderdomsprofessor prof. dr. Jan Hoeijmakers en prof. dr. David Smeulders, gespecialiseerd in de energietransitie en verbonden aan de TU/e. Doctorsassistente Milou Brand schuift aan met zéér korte gedichten van Frederik van der Kamp, pseudoniem van Vic van Reijt, die reflecteren op de misère bij Ajax.

Vanaf volgend jaar is er een nieuwe Amerikaanse president en dat gaat ons ook aan. Wie het ook wordt: bejaard zal hij zijn. Beide heren Trump en Biden hebben de pensioengerechtigde leeftijd ruimschoots gepasserd en volgend jaar, als nog in leven, zit daar weer een jaar bij. Hoe scherp ben je nog als je grijze massa al zo lang meedraait? Relevante vraag voor iedereen, want we worden allemaal gemiddeld ouder. Beter zou zijn als we allemaal verjongen. Verschillende mensen wereldwijd wagen een poging en besteden er miljoenen aan. Is dat echt mogelijk? We vragen het ouderdomsprofessor Jan Hoeijmakers. 

De Groninger gasleidingen gaan voorgoed op slot, Shell wordt mogelijk door de rechter gekneveld - allemaal om onze Co2 uitstoot te verminderen, maar is dit wel het juiste plan? Prof. dr. David Smeulders van de TU/e (alwaar hij wetenschappelijk directeur van het  Eindhoven Energy Institute is) legt uit waarom de actieve stappen naar groene energie niet vanuit de emotie maar vanuit de ratio moeten worden genomen.   Shownotes:  Artikel dat David Smeulders noemde: https://www.volkskrant.nl/kijkverder/v/2024/staat-hier-de-toekomst-van-groene-waterstof~v1051103/ Over de documentaire: https://oplossinggroningen.nl/

In deze aflevering van dr Kelder en Co rekent dr Kelder af met de aftakeling en ontrafelen we de uiteraard wetenschappelijke valide geheimen van de eeuwige jeugd. Prettig dat we ouder worden, kunnen we in 2050 meteen checken of al die vrome klimaatpraatjes reëel zijn. Bijvoorbeeld: kunnen we wel van het gas, is Shell-bashen wel zo slim en hoe zit het met de warmtenetten van Rob Jetten? O ja, we bellen nog even met een politicus die zich zorgen maakt dat u een Chinese auto koopt….  

Hoe houden we de wensen van het bedrijfsleven en de politiek in balans zodat we internationaal nog blijven meetellen? En welke rol spelen vriendschappen daarbij? Politici en zakenlui ontmoeten elkaar bij de schatkist. Jort Kelder gaat in gesprek met econome prof. dr. Barbara Baarsma en politiek historicus dr. Yuri van Hoef. De doctorsassistente Milou Brand sluit af met een gedicht van C. Buddingh, getiteld 'Kooitje' voor de veroordeelde crypto-handelaar Sam Bankman-Fried die de komende jaren zijn vrienden niet zal kunnen bezoeken. Deze aflevering is ook te bekijken op YouTube op het kanaal van NPO Radio 1: https://www.youtube.com/watch?v=o6Gjq2eYls0&t=17s (https://www.youtube.com/watch?v=o6Gjq2eYls0&t=17s)

Churchill en Roosevelt, Kohl en Mitterrand, Reagan en Thatcher: allen waren ze dikke vrienden. Politiek historicus dr. Yuri van Hoef doet onderzoek naar persoonlijke vriendschappen tussen staatshoofden van verschillende landen, en het belang daarvan. Zo is de Frans-Duitse vriendschap is van eminent belang voor het marcheren van de Europese Unie. Maar waar Kohl en Mitterand dikke matties waren, loopt het tussen Macron en Scholz wat stroever. 

Eerst werden ze getergd, onze grote bedrijven, nu worden ze weer gepaaid. Groeifonds of Doeifonds – hallo Den Haag, wat willen jullie nou? Econoom prof. dr. Barbara Baarsma pleit voor meer voorspelbaarheid en een betere onderlinge verhouding tussen bedrijfsleven en politiek. Want hoe je het ook went of keert: we hebben de belasting die grote bedrijven in Nederland betalen hard nodig.