Bureau Buitenland

In Syrië hebben islamitische rebellen twee strategisch belangrijke steden veroverd. Dat is een zware klap voor president Assad, en hij heeft daar vooralsnog geen antwoord op. Wat is er gebeurd met zijn leger? En hoe kwetsbaar is zijn regime? We vragen het arabist Leo Kwarten. (12:25) Mozambique in de greep van protest In Mozambique zijn in twee maanden tijd zeker 70 doden gevallen bij protesten tegen de regering. Volgens de demonstranten is er massaal gefraudeerd bij de verkiezingen in oktober. Regeringspartij Frelimo zegt te hebben gewonnen, maar volgens de populaire oppositieleider Venancio Mondlane is dat een leugen. Via sociale media krijgt hij in het hele land demonstranten op de been. Barbara Bosma was jarenlang journalist in Mozambique en is net terug van een reis door het land. (22:53) Europa draait door: chaos in Frankrijk Er is ook weer een nieuwe aflevering van onze podcast Europa Draait Door. Tim de Wit en Arend Jan Boekestijn gingen in gesprek met Europa-correspondent Saskia Dekkers over de o

(00:50) Uit het klimaatakkoord stappen, weg met de euro en ook een einde aan abortus: in de opzet voor hun verkiesprogramma gaat de Alternative für Deutschland er met gestrekt been in. Die toon lijkt te worden gewaardeerd, want de partij staat er enorm goed voor in de peilingen. Vanaf komend weekend staat Alice Weidel op nummer 1 van de kieslijst. Welke koers zet zij in richting de verkiezingen? Daarover Wiebke Pittlik van het Duitsland Instituut. (12:11) De slag om de windmolens De groene toekomst van de EU moet ‘Made in Europe’ zijn, zegt Commissievoorzitter Ursula von der Leyen, en windmolens kunnen daarin een grote rol spelen. Maar niet als het aan China ligt. Project na project wordt momenteel aangenomen door Chinese bedrijven, ziet strategisch analist Ron Stoop van HCSS. De Chinese concurrentie in de windindustrie is enorm, en dus moet Europa hard aan de bak om bij te blijven. Maar liggen de Europese landen daarover wel genoeg op één lijn? Daarover EU-correspondent Rik Rutten. Presentatie: Tim de Wit

(00:52) Politieke chaos Zuid-Korea heeft ook gevolgen voor ons Geheel onverwacht heeft de Zuid-Koreaanse president Yoon Suk-yeol de staat van beleg afgekondigd. Om het een paar uur later weer op te heffen. Het lijkt een mislukte poging tot een staatsgreep, maar veel is nog onduidelijk. Hoe gaat het nu verder in het land? En wat gaan we hier in Europa merken van de politieke chaos in Zuid-Korea, dat een belangrijke partner is voor Europa. Daarover correspondent Ifang Bremer en Korea-deskundige Remco Breuker. (14:22) Russische oorlogseconomie baart nieuwe middenklasse  De inflatie is hoog, de roebel allerminst stabiel, maar journalist Pjotr Sauer plaatst grote kanttekeningen bij alle doemverhalen over de mogelijke instorting van de Russische economie. Dat hopen we misschien in het westen, maar hij wijst erop dat de bloeiende oorlogsindustrie inmiddels een hele nieuwe klasse ten goede komt.  Presentatie: Tim de Wit

De oppositie wil het liefst zo snel mogelijk door middel van een motie van wantrouwen de Franse regering naar huis sturen. Reden is de onvrede over de begroting voor het komend jaar. En daarmee verkeert Frankrijk alweer in een nieuwe politieke crisis, de tweede binnen een half jaar. Wordt Frankrijk een stuurloos land? En wat gaan wij daarvan merken in Europa? Daarover correspondent Eva Rammeloo. (11:35) De cultuurstrijd in Odesa Onze Oekraïne-verslaggever Michiel Driebergen is terug van een recent bezoek aan de belangrijke havenstad Odesa. De stad ligt niet alleen onder vuur van Russische drones en raketten, maar ook intern woedt er een hevige strijd. Het historische erfgoed van de stad is onder druk komen te staan, zoals bijvoorbeeld het werk van de wereldberoemde in Odesa geboren schrijver Isaak Babel. Volgens Michiel Driebergen zal de uitkomst van deze culturele ‘oorlog’ de toekomst van het land bepalen. Presentatie: Tim de Wit

Georgië kende al vele dagen van protest dit jaar, maar dit keer lijkt er echt iets te zijn geknapt bij de demonstranten. Ze zijn woedend op de regering, die het toelatingsproces tot de EU officieel heeft gepauzeerd. De president weigert ondertussen haar mandaat neer te leggen, dat halverwege deze maand afloopt. Welke kant gaat het op met Georgië? Daarover vanuit Tbilisi correspondent Jarron Kamphorst. (10:46) Aleppo vreest luchtaanvallen De Syrische oppositietroepen zijn aan een ongekende opmars bezig. Aangevoerd door het islamistische rebellenleger HTS, door sommige landen als terreurorganisatie aangemerkt, lijken ze nu al Aleppo stevig in handen te hebben. Wellicht komen daar de komende dagen nog meer steden bij. Wat betekent dit voor de Syriërs die daar wonen? En op wat voor manier gaat president Assad reageren? Daarover collega Abdou Bouzerda, Syrië-kenner die de situatie nauwlettend volgt en ook gesproken heeft met Syriërs in Aleppo. Presentatie: Tim de Wit      

Na jaren van relatieve stabiliteit aan de frontlinies, is de oorlog in Syrië de afgelopen dagen opnieuw hevig opgelaaid. Rebellen van Hayat Tahrir al-Sham zijn onverwachts begonnen aan een opmars vanuit Idlib en vechten inmiddels tegen het Syrische leger in de omgeving van Aleppo, de op één na grootste stad van het land. Het regime van Assad slaat ondertussen hard terug, met luchtaanvallen die worden gesteund door Rusland. Waarom gebeurt dit nu? En wat betekent dit voor de regio? Daarover journalistFernande van Tets. (12:13) Uitgelicht: Europa Draait Door In onze podcast Europa Draait Door praat Derk Sauer over de Russische economie, waar de gevolgen van de oorlog in Oekraïne steeds zichtbaarder worden: de roebel keldert enorm en de inflatie is hoog. Hoe lang kan Poetin deze oorlogseconomie nog volhouden? (14:27) Een gesprek over vrijheid met Angela Merkel De vuistdikke biografie van Angela Merkel ligt in de winkel, en als een van de weinige media heeft VPRO’s Buitenhof de voormalige Duitse bondskanselier

(00:46) Nicaragua wordt voortaan geregeerd door een dynastie In Nicaragua is de dictatuur van leider Daniel Ortega bijna compleet. Hoewel hij toch al deed waar hij zelf zin in had, geeft een nieuwe grondwetswijziging hem en zijn vrouw nu ook officieel de totale macht. En misschien wel het belangrijkste punt voor de Ortega’s: vanaf nu is Nicaragua een dynastie en blijft alle macht binnen hun familie. We bespreken het met Julienne Weegels, Nicaragua-expert en universitair docent aan de Universiteit van Amsterdam. (10:27) Wat betekenen Trump’s controversiële economische plannen voor Europa? "Voor mij is het mooiste woord in het woordenboek: tarief," verklaarde Donald Trump triomfantelijk. Met dezelfde bravoure kondigde hij deze week plannen voor importtarieven invoeren voor Mexico, Canada en China aan. Ook Europa lijkt niet te ontkomen, met tarieven die kunnen oplopen tot 20 procent. Tegelijk dreigt Trump met ingrijpen bij de Amerikaanse Centrale Bank, wat schokgolven door de wereldeconomie kan sturen. Wat be

(00:45) Fragiel akkoord in Libanon Na veel getouwtrek is er eindelijk een staakt-het-vuren bereikt tussen Israël en Hezbollah. In Libanon klinkt er euforie onder de bevolking en veel vluchtelingen trekken al terug naar hun huizen in het zuiden. Toch is er nog veel onduidelijk: hoe wordt dit bestand uitgevoerd en zit het akkoord wel stevig in elkaar? Vanuit Beiroet correspondent Jenne Jan Holtland en vanuit onze studio Libanon-deskundige Nora Stel. (14:38) Bestaat Nigeria nog wel? Het is het land met de snelst groeiende bevolking van Afrika, een florerende techsector en wordt regionaal gezien als een belangrijke economische en militaire macht. Maar Nigeria staat ook voor grote uitdagingen. Die worden des te ingewikkelder door de grote contrasten tussen noord en zuid, stad en platteland en rijk en arm. Correspondent Femke van Zeijl vertelt waarom al die tegenstellingen het zo moeilijk maken om überhaupt nog van één Nigeria te spreken.   Presentatie: Sophie Derkzen

En Turkije dreigt diens eigen 'Amazonegebied' te verliezen. Gewelddadige bendes in Haïti worden steeds jonger In Haïti bestaan de gewelddadige bendes inmiddels voor de helft uit minderjarigen, blijkt uit een rapport van Unicef. Het bendegeweld en de aanhoudende politieke instabiliteit leiden ertoe dat mensen op een ‘ongekende schaal’ ontheemd zijn geraakt, aldus de VN. Kevin Gilmont van hulporganisatie Broederlijk Delen is te gast over de laatste ontwikkelingen. Reportage: hoe Mexico migranten naar de VS probeert tegen te houden De aankomende Amerikaanse president Donald Trump wil een van zijn grootste verkiezingsbeloftes waarmaken: de migratie vanuit Mexico fors terugdringen. Jaarlijks proberen honderdduizenden migranten de grens over te steken. Mexico werkt al actief mee om deze cijfers te verlagen door illegale migranten op te pakken en met bussen naar het zuiden van het land te vervoeren, naar steden als Villahermosa. Correspondent Boris van der Spek reisde naar Villahermosa om te onderzoeken wat er g

Roemenië is in shock na de presidentsverkiezingen afgelopen zondag. Totaal onverwachts komt een uiterst rechtse, ultranationalistische kandidaat als winnaar uit de hoek, die het zelfs wist te winnen van de zittende premier. Călin Georgescu staat bekend om zijn radicale uitspraken, en zegt zich verwant te voelen aan Rusland. De tweede ronde van de presidentsverkiezingen zal vanuit Europa dan ook met argusogen gevolgd worden, vertelt journalist en schrijver Stefan Popa. (01:11) Verenigde Naties luiden noodklok over Myanmar Er dreigt een ‘perfect storm’ door oplaaiende strijd en dreigende hongersnood in het door burgeroorlog getroffen Myanmar. Waarom voert het leger juist nu de aanvallen op? Wij vragen het aan journalist en Myanmar-kenner Ole Chavannes.     Presentatie: Eva Koreman

In China heeft een transvrouw een bijzondere rechtszaak tegen een ziekenhuis gewonnen. De 28-jarige klaagde het ziekenhuis aan waar ze onder dwang schoktherapie onderging om haar te “genezen”. Wat betekent deze overwinning voor de positie van transpersonen in China, die ontzettend onder druk staan? Sinoloog Ardi Bouwers is te gast. (08:46) Een 'duivels' verbond in Brazilië Brazilië wordt in rap tempo geloviger, en vooral de groep evangelisten groeit snel. In de IDFA-documentaire 'Apocalyps in the Tropics' is te zien hoe deze fundamentalistische stroming ten strijde trekt tegen wat zij 'duivelse ideeën' noemen, zoals abortus en homorechten. Onder voormalig president Bolsonaro kreeg deze groep steeds meer politieke macht. We bespreken de film met Marc Bessems, voormalig correspondent in Brazilië.

Het Internationaal Strafhof in Den Haag heeft zojuist arrestatiebevelen uitgevaardigd tegen de Israëlische premier Netanyahu en de voormalige minister van Defensie Gallant. Ook tegen Hamasleider al-Masri is een bevel uitgevaardigd. We spreken met hoogleraar internationaal strafrecht Göran Sluiter en Israël-correspondent Gilad Perez. Kan de VS vogelgriep nog de baas worden? De vogelgriep is deze week opnieuw uitgebroken onder pluimvee in Duitsland en Nederland. Maar ook in de VS rukt de ziekte op, en er zijn niet alleen vogels, maar ook al tientallen mensen besmet geraakt. Ook onder koeien gaat het virus rond, en recent raakte het eerste varken besmet. Hoe zorgwekkend is dat? En wat kan en moet de VS ondernemen? Daarover correspondent Karlijn van Houwelingen en viroloog Marion Koopmans.

“We moeten er alles aan doen dat de oorlog volgend jaar via de diplomatieke weg eindigt.” Dat zei president Volodymyr Zelensky op de Oekraïense radio. In het Europees Parlement herhaalde hij dat 2025 het ‘jaar van de vrede' moet worden. Waarom zegt hij dat nu? Groeit de bereidheid om te onderhandelen met Rusland? En hoe zouden die gesprekken eruit kunnen zien? Daarover Oekraïne-deskundige van het Instituut Clingendael Julia Soldatiuk-Westerveld en oud-Rusland-correspondent Hubert Smeets.   (15:45) Gaza, 'de moeilijkste plek van allemaal' Een van de laatste nog functionerende ziekenhuizen in het noorden van Gaza is onder vuur genomen door het Israëlische leger. Het ziekenhuis vaccineert volgens de Verenigde Naties kinderen tegen polio en behandelt burgers die lijden aan ondervoeding. Voedsel en medicijnen worden tegengehouden bij de grens met Gaza. Regiocoördinator Ruth James van de hulporganisatie Oxfam bracht een bezoek aan het gebied. Collega Edwin Koopman sprak met haar.  

En de emancipatie van vrouwen krijgt in Bolivia een unieke invulling. (00:50) Humanitaire catastrofe in Syrië door Turkse bombardementen Noordoost-Syrië wordt niet alleen geteisterd door droogte, maar nu ook door de gevolgen van Turkse aanvallen op de waterinfrastructuur. Hierdoor hebben meer dan een miljoen mensen geen toegang meer tot schoon drinkwater. Hoewel er water met vrachtwagens wordt aangevoerd, is de hoeveelheid verre van voldoende. De situatie baart grote zorgen, en er wordt gevreesd voor een naderende humanitaire catastrofe. Journalist Fernande van Tets over de watercrisis in Syrië.    (07:06) China en VS bereiden zich voor op meer confrontaties Volgens Amerikaanse kranten is Trump bezig een team samen te stellen dat bestaat uit uitgesproken China-haviken. De toch al gespannen relatie tussen de grootmachten VS en China lijkt daardoor in de toekomst nog meer onder druk te komen staan. Wat zou een hernieuwd Trump-presidentschap betekenen voor de rivaliteit tussen deze twee landen? En welke gevol

Het Israëlische leger rukt op in het zuiden en ook de luchtaanvallen op Beiroet zijn de afgelopen week opgevoerd. Dit weekend werd daarbij een belangrijke woordvoerder van Hezbollah gedood. En dat terwijl er ondertussen serieus gesproken zou worden over een bestand tussen Israël en Hezbollah. Hoe serieus zijn die gesprekken? En hoe hangt het aankomende presidentschap van Trump over de toekomst van de oorlog? Daarover Libanon-correspondent Jenne Jan Holtland en Israël-correspondent Gilad Perez. (15:55) In Napolitaanse wijk moet voetbal kinderen uit de criminaliteit houden De wijk Scampia in Napels werd wereldberoemd door het boek en de Netflixserie Gomorra, over de maffia die de dienst uitmaakt in de wijk. Decennialange verloedering zorgde ervoor dat de georganiseerde criminaliteit tot in de haarvaten van de wijk kon doordringen. Om kinderen van de straat te houden richtte Antonio Piccolo een bijzondere voetbalschool op. Correspondent Angelo van Schaik dook de wijk in en zocht 'm op. Presentatie: Tim de Wit

Marine Le Pen, voorvrouw van het radicaal-rechtse Rassemblement national, loopt al jaren warm om de nieuwe Franse president te worden. Nu zou dat weleens onmogelijk voor haar kunnen worden. Zij zou namelijk miljoenen euro's aan Europees geld hebben verduisterd. Deze week werd de strafeis tegen haar bekend en blijkt dat ze mogelijk voor jaren niet politiek actief meer mag zijn. En dat zorgt in Frankrijk voor commotie, zegt onze correspondent Eva Rammeloo.  Soedan, herinner ons Jarenlang gingen ze de straat op: de jonge pro-democratie demonstranten in Soedan. Deze protestgeneratie gloorde van hoop, nadat de dictator van het land in 2019 werd afgezet. Hun protest voor democratie werd keer op keer keihard neergeslagen, maar ze bleven de straat opgaan. Tot in 2023 de oorlog uitbrak en alle hoop op democratie leek te vervliegen. De film ‘Sudan, remember us’ is een portret van deze jonge demonstranten en gaat in Nederland deze week in première op IDFA. We bespreken deze bijzondere film met theatermaker Abdulaal Hu

(00:45) Beoogd VS-buitenlandminister geen fan van Oekraïne Nu het nieuwe team van Donald Trump gezicht begint te krijgen, valt één naam in het bijzonder op: Marco Rubio, iemand die, als de Senaat het goedkeurt, aan de knoppen mag zitten voor het buitenlandbeleid. En kritisch is tegenover de omvangrijke Amerikaanse steun aan Oekraïne. Wat gaat dat betekenen voor de Oekraïners, en zal Europa eventueel in het gat springen als steun vanuit de VS minder wordt? We vragen het VRT-journalist en defensiedeskundige Jens Franssen. (11:15) Beveiligingsgigant mishandelt Kenianen Het beveiligingsbedrijf G4S ligt al langer onder het vergrootglas. Voor het Noorse nationale pensioenfonds was het in 2019 al reden haar investeringen terug te trekken. Maar zes Nederlandse pensioenfondsen beleggen nog steeds in het bedrijf, en de Nederlandse overheid is er zelfs klant. Nu wordt duidelijk dat G4S betrokken is bij ernstige misstanden in het zuiden van Kenia. Onderzoeksjournalist Ruth Hopkins ging erheen om verhalen op te tekenen

Libiërs zijn geschokt door een aankondiging van de minister van Binnenlandse Zaken in Tripoli: er zou een moraalpolitie moeten worden ingevoerd. Dat betekent dat vrouwen onder andere een hijab moeten dragen en gescheiden moeten leven van mannen. Ook zou sociale media moeten worden gemonitord volgens het voorstel, dat al over een maand kan ingaan. Wat betekent dat voor de Libiërs? En voor de relatie tussen de EU en het land? Daarover correspondent Ruth Vandewalle. (10:59) VN-baas waarschuwt voor etnische zuivering in Gaza Het Israëlische offensief in het noorden van Gaza gaat door. Mensenrechtenorganisaties maken zich al langer zorgen om de lokale bevolking, maar nu gebruiken hoge diplomaten als EU-buitenlandchef Josep Borell en VN-baas António Guterres de term etnische zuivering. Hoe moeten we dit juridisch duiden? Daarover te gast is Göran Sluiter, hoogleraar internationaal strafrecht aan de Universiteit van Amsterdam. Presentatie: Eva Koreman.

De regering van bondskanselier Olaf Scholz kraakt al een tijdje. Na de laatste ruzie met de liberale coalitiegenoot FDP werd al gespeculeerd over het vallen van de coalitie. Vandaag is bekend geworden dat de Duitsers op 23 februari naar de stembus gaan voor een nieuw parlement. VRT-correspondent Jeroen Reygaert vertelt over de val van Scholz en de aanstaande verkiezingscampagne. (09:45) Hoe dealmaker Trump Europa laat beven Nu Trump de verkiezingen gewonnen heeft kijkt Europa met angst en beven toe wat voor plannen hij heeft met ons continent. Wat al wel duidelijk is: met Trump valt over alles een deal te maken. De zelfbenoemd beste ‘dealmaker’ wil bijvoorbeeld zo snel mogelijk een deal sluiten over de oorlog in Oekraïne en daarbij is Trump bereid om dossiers die op het eerste gezicht ver van elkaar liggen, met elkaar te verbinden. De steun van Amerika voor de veiligheid van Europa is in ieder geval geen vanzelfsprekendheid meer. Hoe moet Europa zich daar de komende jaren toe verhouden? Daarover Anna van Zo

De 29ste VN-klimaattop, die vandaag in Azerbeidzjan begint, staat voor een formidabele opgave: het nodige geld mobiliseren voor een wereldwijd klimaatbeleid. Maar door de afwezigheid van belangrijke wereldleiders en de aanstaande terugkeer van Donald Trump in het Witte Huis lijkt de start niet bepaald hoopgevend. Wat staat er op het spel tijdens deze top? Wat betekent de overwinning van Trump? En hoe kan ervoor gezorgd worden dat vervuilers wél gaan betalen? Hierover spreken we met journalist Jaap Tielbeke van De Groene Amsterdammer, VS-correspondent Karlijn van Houwelingen en klimaateconoom en XR-activist Anne Kervers. Presentatie: Sophie Derkzen