Bureau Buitenland

(00:57) Waarom sluit Rwanda deals met EU-landen over vluchtelingen? De meerderheid van de Tweede Kamer wil asielzoekers opvangen buiten de EU, bijvoorbeeld in Rwanda. Bij het opzetten van asielzoekerscentra moet het kabinet van de Kamer samenwerken met Denemarken, dat al een omstreden plan op poten heeft gezet om mensen die asiel aanvragen in het land, naar Afrika te sturen. Daar zouden de vluchtelingen hun asielprocedure moeten afwachten. Maar kan dat zomaar? En waarom wil Rwanda zulke deals sluiten met EU-landen? Hierover de Rwandese oppositieleider Victoire Ingabire en emeritus-hoogleraar Afrikaans Recht en Politiek Filip Reyntjes, verbonden aan de Universiteit van Antwerpen.   (09:03) Crisis in de Canadese gezondheidszorg Het beeld dat Canada zo'n succesvolle verzorgingsstaat is, lijkt losgezongen te zijn van de werkelijkheid. Het land verkeert in een enorme gezondheidscrisis. Ziekenhuizen kampen met personeelstekorten, acute zorgafdelingen lopen vol en mensen komen te overlijden op de spoedeisende hu

(01:09) Turkije kan de politieke zijde van de aardbeving niet negeren VRT-Journalist Jens Franssen vertrok een week geleden naar het rampgebied in Turkije. Wat hij daar tegenkwam was verslagenheid, hoop en tegelijkertijd woede in een land dat sterk gepolariseerd is. Terwijl het land nog diep verscheurd is, lopen de politieke spelletjes gewoon door. Gaan de verkiezingen die over drie maanden gepland zijn wel door? En wat zijn de plannen voor de wederopbouw? Dat vragen we Jens Franssen.  (09:58) Is de wapenindustrie de lachende derde van de oorlog?  Er wordt deze week op het internationale toneel volop gepraat over de levering van wapens aan Oekraïne, onder andere op de defensietop in Brussel en veiligheidsconferentie van München. De Europese wapenindustrie moet fors meer gaan produceren. Bijna één jaar na de invasie is de defensie-industrie weer helemaal hot. Is de wapenindustrie de lachende derde van de oorlog? Met Frank Slijper, internationale wapenhandelspecialist bij PAX én Siemon Wezemanwapenhandeldesk

(00:44) Zitten er spionnen achter die ballonnen? Het begon allemaal, twee weken geleden, met beelden van een reusachtige ballon boven de VS. De Amerikanen verdachten de Chinezen van spionage en haalden het ding met een F22 uit de lucht. Afgelopen weekend deden ze dat nog eens dunnetjes over - met maar liefst nog 3 'onbekende vliegend objecten' boven Amerikaans en Canadees grondgebied. Is er sprake van ballon-gekte? Of is het toch een stukje serieuzer dan dat? Dat vragen we Paul Verhagen van het Haags Centrum voor Strategische Studies en Willemijn Aerdts, expert op het gebied van inlichtingen- en veiligheidsdiensten, verbonden aan de Universiteit Leiden. (12:22) Rush op Nigeriaanse bankbiljetten In de Nigeriaanse stad Lagos is een ware rush op bankbiljetten. Er komt bijna geen geld meer uit de muur. Correspondent Femke van Zeijl gaat op stap door die miljoenenstad en ziet hoe de frustratie groeit. (20:48) Uitgelicht: Zweden Zweedse papa’s lijken minder geëmancipeerd dan gedacht. Correspondent Tjade Michel

(00:43) Waar blijft hulp aan Syrië?  Noordwest-Syrië is net als Turkije hard getroffen door de aardbeving. Terwijl Turkije hulp ontvangt vanuit landen over de hele wereld, blijft de hulp voor miljoenen Syriërs uit. Internationale hulporganisaties melden dat mensen noodgedwongen buiten in de kou moeten slapen en dat er onvoldoende water en basisvoorzieningen zijn. Onwil van president Assad én de aanwezigheid van rebellen maakt het verlenen van hulp moeilijk. Maar in hoeverre doet het Westen hier moeite voor? Hierover Khalid el Hoessein, wiens familie in het getroffen gebied woont, en Syriëkenner Fernande van Tets. (13:24) Politiegeweld VS toegenomen sinds dood George Floyd Knuppels, pepperspray en agenten die hun identiteit verbergen. Uit onderzoek blijkt dat agenten in de stad New York buitensporig geweld gebruikten tegen demonstranten tijdens de George Floyd-protesten in 2020. Het is het zoveelste dossier waarin het Amerikaanse politiecorps in een slecht daglicht komt te staan. En dat komt bovenop de zaak

(01:02) Nederland zet zoon haatprediker uit naar Turkije Nederland staat op het punt de van oorsprong Britse Syriëganger Sufyan Mostafa Kamal uit te zetten naar Turkije. Dat meldt zijn advocaat aan het Radio-1 programma Bureau Buitenland.  Kamal, een zoon van de veroordeelde haatprediker Abu Hamza, verblijft al sinds 2021 in Nederland nadat hij op doorreis naar Londen  op Schiphol door de marechaussee werd onderschept. Sindsdien zit Nederland met de Syriëganger in haar maag. De Britten namen hem eerder al zijn staatsburgerschap af, dus zij willen hem niet terugnemen. En ook Turkije hield tot voor kort de boot af. Maar vandaag lijkt dat dus eindelijk toch te lukken. Te gast is VPRO-collega Nina van Raay die de zaak samen met de BBC voor ons volgt. (07:47) Duizenden inwoners vast in belegerde stad Bachmoet Er wordt al maanden ongelooflijk hard gevochten om Bachmoet, de stad in het oosten van Oekraïne. Behalve massa's militairen, die er vechten om elk woonblok en elke straat, zijn in Bachmoet ook zo'n vijfdui

(00:32) Frustratie en wanhoop in Turkije Het is een race tegen de klok: in Turkije gaan de reddingswerkzaamheden in alle vaart door. Maar van tussen het puin klinkt ook frustratie en kritiek over de trage hulp. En intussen uit ook de Turkse oppositie felle kritiek aan het adres van president Erdogan. Correspondent Melvyn Ingleby vanuit het zwaar getroffen gebied.   (09:00) Frontlinie: De baggerbaai op de Filipijnen In de eerste aflevering van het nieuwe seizoen van 'Frontlinie' reist Bram Vermeulen naar de Filipijnen, in de voetsporen van de Nederlandse Koninklijke baggermaatschappij Boskalis. Bram bezoekt de baai van Manilla, waar Boskalis verantwoordelijk is voor de landaanwinning voor de bouw van een nieuw internationaal vliegveld. Hij onderzoekt de gevolgen voor de honderden Filipijnse families die plaats moeten maken voor het vliegveld, en de activisten die tegen het project strijden. (21:07) Uitgelicht: Argentinië Voor elke Argentijn een wc-pot. Met deze opmerkelijke belofte komt de regering in Bue

(00:50) Alle taboes van tafel in Europese migratiediscussie Bij de Europese top morgen staat het thema migratie hoog op de agenda. Uit gelekte documenten, in handen van Politico, blijkt dat er onder andere wordt voorgesteld om met Europees geld muren te bouwen om vluchtelingen buiten de deur te houden. Het gaat om voorstellen die eerder slechts uit de mond te horen waren van leiders zoals de Hongaarse premier Orban, maar nu de norm lijken in Brussel. Wat zegt dat over de migratie-aanpak van de EU? Daarover correspondent Clara van de Wiel. (08:25) Aantal executies verdubbeld in Saoedi-Arabië Onder het bewind van Mohammed Bin Salman is het aantal executies in Saoedi-Arabië verdubbeld. De afgelopen zes jaar behoren tot de bloedigste in de moderne geschiedenis van het koninkrijk. Tegelijkertijd heeft de leider ook de drang om het land te moderniseren met wijdverbreide hervormingen en daarbij de schijn ophoudt rondom individuele vrijheden. Hoe hoog is de prijs die de Saoedische bevolking hiermee moet betalen? D

(01:06) Turkije tussen hoop en verdriet Een dag na een van de zwaarste aardbevingen ooit in Turkije, is alle hoop gevestigd op het redden van zoveel mogelijk mensen uit het puin. Maar wat staat de mensen die het hebben overleefd straks te wachten? En was men wel voldoende voorbereid op zo'n grootschalige ramp? We vragen het journalist en Turkoloog Zehra Kaya en fotograaf Ahmet Polat, die afkomstig is uit het getroffen gebied. (15:48) ‘De EU zet een bijl aan de wortels van haar principes' Het zorgde voor gefronste wenkbrauwen in Europa: het reusachtige steunpakket waar de Amerikaanse president Biden eind vorig jaar mee kwam, om de eigen economie te verduurzamen. Want deze ‘America-first’ politiek kan wel eens bijzonder nadelig uitpakken voor de economie aan de overkant van de oceaan. Maar het antwoord daarop dat Eurocommissaris Von der Leyen recent presenteerde: de weg vrijmaken voor de lidstaten om ook eigen bedrijven flink staatssteun te geven, kan óók op kritiek rekenen. Want zetten we daarmee niet een b

(00:35) Aardbeving Turkije NOS-journalist Gulsah Ercetin praat ons bij over de aardbevingen die in Turkije en Syrië hebben plaatsgevonden. (02:36) De laatste bewoners van Bachmoet Om de stad Bachmoet -in het oosten van Oekraïne- wordt al maandenlang zeer hevig gevochten. Een loopgravenstrijd, waarvan de beelden doen denken aan de Eerste Wereldoorlog. De laatste weken rukken de Russen er nu op, al tot in de buitenwijken van de stad. Maar in Bachmoet wonen ondanks alle strijd nog steeds mensen. Onze verslaggever Michiel Driebergen ging erheen en zocht deze laatste bewoners op. (18:24) Massaproces Hongkong In Hongkong begint vandaag een massaproces tegen tientallen mensen, die twee jaar geleden na grootschalige demonstraties en protesten werden opgepakt. Het gaat om vooraanstaande figuren uit de pro-democratische beweging van Hongkong, waaronder bijvoorbeeld activisten en politici. Ze worden er nu van beschuldigd de autoriteiten te hebben ondermijnd. Onze correspondent Eva Rammeloo over dit proces tegen zo’

(00:37) Denemarken zet deuren open voor Afghaanse vrouwen  Denemarken staat bekend om zijn strenge migratiebeleid, en doet al jaren z’n best om de grenzen dicht te houden voor migranten. Maar nu is het land van plan om vrouwen en meisjes uit Afghanistan asiel te verlenen, op basis van hun geslacht. Waarom deze radicale koerswijziging? En kan die tot een nieuwe dynamiek leiden in andere Westerse landen? We vragen het correspondent Dirk Evers. (07:15) Queers in Egypte onder vuur Deze week verscheen de BBC-documentaire 'Queer Egypt under attack'. De film laat zien hoe criminele bendes gebruikmaken van datingapps om LHBTIQ+-ers op te sporen, te mishandelen en af te persen. Maar ook de zedenpolitie, die deze mensen wil vervolgen, is op deze apps te vinden. We bespreken het met arabist Esmeralda van Boon, die eerder zelf voor de BBC onderzoek deed naar queers in Caïro. (19:57) Europa Draait Door: Erdogan en de NAVO Er is weer een nieuwe aflevering van de podcast Europa Draait Door van collega Tim de Wit met Ar

(00:41) De EU komt Oekraïne steunen Ursula von der Leyen is geland in Kyiv, waar de voorzitter van de Europese Commissie met president Zelenski zal spreken. We blijven aan de zijde van Oekraïne staan, zei Von der Leyen eerder. Maar wat betekent dat concreet, welke steun kan de EU geven aan Oekraïne? En hoe zit het met de belofte aan Kyiv om EU-lid te worden? Hierover VRT-journalist Jens Franssen. (09:38) Tweestatenoplossing verder weg dan ooit De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Anthony Blinken wil werk maken van de tweestatenoplossing; een Palestijnse staat naast Israël, zoals ooit in de jaren negentig was afgesproken. Een hernieuwde belofte na een bloedige maand. Tientallen mensen aan zowel Palestijnse en Israëlische kant kwamen om door het geweld. Midden-Oostenkenner Erwin van Veen van Instituut Clingendael over de bezetting en de hoop op een oplossing. (21:22) Buitenland Uitgelicht: Japan Goed nieuws voor Japanners die minder mobiel zijn in het verkeer. Zij kunnen straks in zelfrijdende au

(01:06) Het Europese antwoord op de ‘green deal’ van Biden Vandaag presenteert voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie haar plannen presenteert voor een groenere Europese industrie-politiek. In antwoord op de Verenigde Staten wil nu ook de EU de eigen economie verduurzamen. Achter deze nieuwe Europese plannen gaat een keiharde concurrentiestrijd schuil. De Amerikanen zouden niet alleen vergroenen, maar vooral ook de eigen handelsbelangen beschermen. Wat zijn de nieuwe Europese plannen, en hoe eensgezind trekt de EU nu op, in antwoord op de VS? Daarover correspondent Clara van de Wiel. (08:53) Humanitaire crisis Nagorno-Karabach Inwoners van de enclave Nagorno-Karabach kampen met enorme tekorten aan voedsel en medicijnen door een wegblokkade. Armenië beschuldigt buurland Azerbeidzjan van een smerig spelletje. Intussen lijkt de historische bondgenoot Rusland afwezig en richten de Armeniërs zich meer en meer op het westen voor steun. Komt die er? We vragen het Sara Crombach van de Universiteit van

(01:01) Controversiële legeroefeningen van Zuid-Afrika met Rusland Zuid-Afrika heeft zich de woede van het westen op de hals gehaald. Deze maand kwam namelijk de Russische minister van Buitenlandse zaken Lavrov op bezoek, en maakten beide landen bekend samen controversiële legeroefeningen uit te gaan voeren. Ook China zal daar bij aanwezig zijn. Opvallend: de oefeningen zullen plaats vinden als het precies één jaar is sinds het begin van de Russische inval in Oekraïne. En dat is tegen het zere been van de Europese Unie en Amerika. Wat wil Zuid-Afrika hier precies mee bereiken? We bespreken het met voormalig Zuid-Afrika correspondent Bram Vermeulen. (12:31) Wat als Zuid-Korea zich ontwikkelt tot kernmacht? NAVO-chef Jens Stoltenberg is op bezoek in Azië. Eerder dit weekend was hij in Zuid-Korea en nu is hij in Japan. Er valt het nodige te bespreken, nu de spanningen in de regio oplopen en er een risico is dat de situatie escaleert. De landen voelen zich in het nauw gedreven tussen verschillende grootmachten

(00:31) Straatprotesten Iran lijken af te nemen Na maanden van grootschalige demonstraties lijken de protesten in Iran af te nemen. Na duizenden arrestaties, honderden doden en zelfs executies gaan er minder mensen de straat op. In hoeverre heeft het Iraanse regime de burgeropstand onder de duim gekregen of kan de vlam zomaar weer oplaaien? We vragen het historicus Peyman Jafari en journalist Mina Etemad. (15:02) Zorgen om gezondheid Navalny Afgelopen weekend dook er op Twitter plotseling een opmerkelijke foto op van de belangrijkste oppositiepoliticus van Rusland: Aleksey Navalny. Navalny, die in een Russisch strafkamp zit, oogde op het beeld broos en sterk vermagerd. En er zijn meer zorgen over zijn gezondheidstoestand. Symphatisanten in Berlijn plaatsten daarom onlangs zelfs een replica van zijn isoleercel  voor de Russische ambassade. Over de situatie van Navalny NRC-correspondent Eva Cukier vanuit Moskou. (23:28) Uitgelicht: Marokko Hoe Google voor financiële onrust zorgt in Marokko. Met corresponde

(00:59) Aanvallen Gaza en Israël: escalatie dreigt Gisteren vielen er bij een Israëlische inval negen dodelijke slachtoffers in het vluchtelingenkamp van Jenin. Vanuit Gaza reageerde Hamas daarop vannacht met raketaanvallen. Israël antwoordde daarop weer met luchtaanvallen. De situatie is zeer explosief, zeker omdat er toch al hoog oplopende spanningen zijn. In onze studio te gast Ties Brock, die net gestopt is als correspondent. (09:51) De krachtigste longen van de wereld: het Congolese woud Het Congolese regenwoud is voor de inwoners van Congo een onmisbare bron van dagelijkse levensbehoeften, zoals houtskool om te koken, de huizen te verwarmen, of voor medicijnen. Maar ook voor de rest van de wereld is het Afrikaanse woud onmisbaar geworden in de strijd tegen de opwarming van de aarde. Hoe kunnen de Congolezen hun welvaart verbeteren zonder kwetsbare bossen kappen? Journalist John Vandaele deed er onderzoek naar.  (20:35) Uitgelicht: Europa Draait Door De lessen van de Brexit volgens Stefaan De Rynck.

(00:40) Uitbuiting bouw Olympisch dorp Parijs Illegale arbeiders uit landen als Mali, maar ook Senegal, vertellen deze week bij de Franse zender BFMTV, hoe ze worden gechanteerd en uitgebuit door hun werkgevers bij de bouw van het Olympisch dorp in Parijs, voor de spelen van 2024. Europarlementariër Agnes Jongerius vindt het pijnlijk, maar is ook niet verbaasd. (09:31) Moderne slavernij in Libië Eritrese vluchtelingen die via de Middellandse Zee de oversteek wagen naar Europa, lopen het risico ten prooi te vallen aan mensenhandel in Libië. Daar worden ze gemarteld, misbruikt of zelfs verkracht om familieleden te dwingen losgeld te betalen voor hun vrijlating. Mirjam van Reisen, hoogleraar Internationale Betrekkingen aan de Universiteit van Tilburg deed onderzoek naar de mensenhandel van Eritreeërs en schreef het boek Enslaved. (21:55) Uitgelicht: Roemenie Correspondent Frank Elbers over de discussie in het Oost-Europese land over de laatste seizoen van het populaire seizoen The Ottoman. Veel Roemenen zij

(01:00) Hoe reageert Rusland op de Westerse tankleveranties aan Oekraïne? Na maandenlange smeekbedes van president Zelensky lijkt Oekraïne dan eindelijk de Duitse gevechtstank Leopard 2 te krijgen. Na lang aarzelen geeft de Duitse bondskanselier Scholz volgens internationale en Duitse media toestemming voor de levering daarvan. Bovendien lijkt het erop dat nu ook de VS overstag gaat en mogelijk tanks gaat leveren. De Russische ambassadeur in de VS noemde het een 'grove provocatie'. Dat hebben we eerder gehoord, maar tot nu toe lijkt die rode lijn van Poetin rekbaarder dan verwacht. Wanneer is de grens voor Poetin echt bereikt? En hoe gevaarlijk is het spel dat het Westen nu speelt? Dat bespreken we met Hubert Smeets van Raam op Rusland. (12:25) Republikeinse Nationale Comité krijgt nieuwe voorzitter Er wordt een nieuwe voorzitter gekozen voor het Republikeinse Nationale Comité in de VS, dat leiding geeft aan de Republikeinse partij. Daarbij zijn de ogen gericht op drie kandidaten, die allemaal op hun eigen

(00:53) Franse House of Cards Geruchten dat de Franse minister van economie zélf presidentsambities heeft, doen al langer de ronde binnen de politieke kringen van Parijs. Maar de recente ruzies tussen de Franse president en deze Bruno Le Maire hebben geleid tot opgetrokken wenkbrauwen.  Probeert de doorgaans loyale minister nu Emmanuel Macron openlijk te overschaduwen? Frankrijk-correspondent Stefan de Vries over de politieke intrige.  (10:10) Marokko woedend op Brussel Woede in het Marokkaanse parlement over een resolutie van het Europees Parlement waarin zij Marokko oproept ‘de vrijheid van meningsuiting en persvrijheid te respecteren. Opmerkelijke zet, want het is voor ‘t eerst in bijna twintig jaar dat er vanuit Brussel zo’n duidelijk signaal komt. Maar die resolutie komt dan ook niet uit de lucht vallen. Het corruptieschandaal dat wij als Qatar-gate hebben leren kennen, het omkopen van parlementariërs in Brussel, had misschien beter Marokko-gate kunnen heten. Kristof Clerix ,onderzoeksjournalist bij

Vroeg of laat krijgt Oekraïne toch tanks Na afloop van de bijeenkomst in Ramstein afgelopen vrijdag, wilde Duitsland nog niet haar goedkeuring geven aan het leveren van Leopard-tanks aan Oekraïne. Maar inmiddels zegt de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Baerbock de Polen niet tegen te zullen houden, als zij die tanks willen sturen. En de Polen zijn dat vast van plan. Los van deze tanks krijgt Oekraïne al een indrukwekkend nieuw hulppakket aan materieel. Wat betekent dat voor het strijdtoneel? Daarover defensie-expert van de VRT, Jens Franssen. Nieuwe podcastserie: Stad in oorlog Vanuit Charkiv Michiel Driebergen en Edwin Koopman, die daar de laatste hand leggen aan een nieuwe podcast voor NPO Radio1. In 'Stad in oorlog' stellen zij de vraag wat de betekenis van het afgelopen oorlogsjaar is geweest voor de burgers van de Oekraïense stad Charkiv. Waar staat deze stad symbool voor en wat gaat er schuil achter de frontlijn, achter de dagelijkse nieuwsberichten over nieuwe raketbeschietingen en aanvallen?

Wat wil Xi? (00:53) Wat zijn de plannen van de Chinese leider Xi Jinping met China en met de rest van de wereld? Die vraag stelt zich Ties Dams, verbonden aan Clingendael Instituut. Van zijn hand verschijnt binnenkort het boek Xi. Hoe moet Europa anticiperen op de leider die volgens Dams ‘de toekomst van de wereld in handen heeft’? Uitgelicht (19:46) Gaan er toch zware wapens naar Oekraïne, zoals bijvoorbeeld Leopard tanks? Een fragment van onze podcast Europa Draait Door, met daarin te gast Han Bouwmeester. Presentatie: Sophie Derkzen