Bureau Buitenland

De Israëlische regering is openlijk uit op een regimewissel in Iran. Opperste leider Khamenei zou volgens de minister van Defensie ‘niet mogen bestaan’. Volgens Iran-kenner Peyman Jafari kun je weliswaar veel generaals en leiders doden, maar is het beëindigen van het regime zelf een heel ander verhaal. Een oorlog beginnen is één, maar hoe stop je ’m en waar loopt die op uit? (13:08) Argentijnse vrouwen eisen de tango terug  De tango is belangrijk in de Argentijnse cultuur, maar ook érg macho, vindt een groep muzikanten. Met werk van vrouwelijke componisten en danskoppels van hetzelfde geslacht willen zij daar verandering in brengen. Maar dat is bepaald niet makkelijk in het Argentinië van de uiterst rechtse president Javier Milei, die de aanval heeft geopend op alles wat te maken heeft met vrouwenrechten. Latijns-Amerikacorrespondent Nina Jurna vertelt.   Presentatie: Tim de Wit

Sinds de aanval van Israël staat de wereld van Iraniërs radicaal op de kop. De inwoners van Iran maken zich grote zorgen over hun veiligheid door de aanvallen van Israël. Velen proberen de hoofdstad Teheran te ontvluchten, maar dat is niet makkelijk. Wat is de reactie van Iraniërs op Netanyahu’s dreiging het Iraanse regime ten val te brengen? Daarover journalist Mina Etemad.  (12:00) Nieuwe opera kaart wereldwijd misbruik van grondstoffen aan Hoe ver reiken we voor koper, kobalt en olie? Die vraag staat centraal in de opera ‘Ring of our time’, die volgende week op het Holland Festival te zien is. Operaregisseur Miranda Lakerveld reflecteert op maatschappelijke kwesties en in haar nieuwste opera staan de consequenties van onze grondstoffendrang centraal. Lakerveld vertelt erover in Bureau Buitenland. Presentatie: Sophie Derkzen

Terwijl de wereld gespannen toekijkt hoe de situatie in Iran en Israël zich ontwikkelt, maakt Den Haag zich op voor de NAVO-top van volgende week. Volgens secretaris-generaal Mark Rutte kan de urgentie nauwelijks overschat worden: de alliantie moet zich voorbereiden op oorlog en daarvoor moeten de defensie-uitgaven fors omhoog. Hoe groot is de noodzaak om in defensie te investeren? En is deze alliantie met president Trump nog in het belang van Europa? We bespreken het met geopolitiek hoogleraar en Eerste Kamer lid namens de SP Bastiaan van Apeldoorn, VVD-Europarlementariër Bart Groothuis en defensieonderzoeker Michelle Haas van het Egmont Instituut. Presentatie: Sophie Derkzen

Teheran schuift opvallend met de stukken. De hoogste militaire post – lang in handen van de Revolutionaire Garde, een paramilitaire elite-eenheid – gaat nu naar een generaal uit het reguliere leger. Dat na jaren waarin de Revolutionaire Garde het militaire gezicht van Iran was. Tegelijk weigert Israël een wapenstilstand en stuurt de VS oorlogsschepen naar de regio. Waarom kiest Iran juist nú voor deze wissel? Is het paniek na Israëlische aanvallen op topgeneraals – of markeert dit een strategische koerswijziging? VPRO-journalist en Midden-Oostenkenner Abdou Bouzerda over de Iraanse strategie.  (12:43) Sánchez in de problemen De Spaanse premier Pedro Sánchez zit in een lastig parket: een van zijn vertrouwelingen wordt verdacht van corruptie. En dat terwijl hij zelf aan de macht kwam met de belofte om met de corruptie af te rekenen die de Spaanse politiek al zo lang teistert. Wat maakt die corruptie zo hardnekkig? En wat betekent een mogelijke regeringscrisis voor de opkomst van de rechts-populistische partije

Sinds een paar dagen woedt er een nieuwe oorlog in het Midden-Oosten. Israël stelt een Iraanse kernbom te willen voorkomen en is mogelijk uit op de val van het Iraanse regime zelf. Met aanvallen op de energie-infrastructuur over en weer, gaat de strijd een nieuwe fase in. Valt de oorlog nog in de hand te houden? Daarover conflictanalist Erwin van Veen (Instituut Clingendael) en Tim Sweijs, onderzoeksdirecteur aan het HCSS. Presentatie: Laila Frank

Israël viel Iran aan in een poging het nucleaire programma van Iran te beëindigen, maar ook in een poging om het Iraanse regime ten val te brengen. In een persconferantie roept Netanyahu Iraanse burgers op om in opstand te komen, maar werkt zo'n oproep wel? En wat is überhaupt het ultieme doel van Israël? We bespreken het met Ghassan Dahhan, chef nieuws bij Trouw. (16:15) Waarom wordt cocaïne zo goedkoop? En onrust in de wereld van de drugssmokkel. Want de prijs van een kilo cocaïne is in een jaar tijd gehalveerd. Misdaadjournalist Jan Meeus legt ons uit hoe dat komt en wat de gevolgen ervan zijn. Presentatie: Tim de Wit

Met operatie Rising Lion heeft Israël harde klappen uitgedeeld aan Iran. De aanval richtte zich op het hart van het nucleaire programma: installaties werden geraakt, prominente Iraanse wetenschappers uitgeschakeld en topcommandanten van de Islamitische Revolutionaire Garde getroffen. Iran slaat terug met een grootschalige drone-aanval. Is dit het begin van een nieuwe oorlog in het Midden-Oosten? Wat staat Israël en Iran te wachten? We bespreken het met Peyman Jafari, Irankenner, Gilad Perez, Israël-correspondent, en Jens Franssen, defensie-expert.   Presentatie: Sophie Derkzen.

Het aantal rechtsextremisten is in Duitsland met een kwart gestegen, volgens de binnenlandse veiligheidsdienst. Daarvan zijn er steeds meer bereid tot geweld, én opvallend jong. Wie zijn deze mensen, en wat kan de nieuwe Duitse regering doen om extreemrechts geweld te voorkomen? Daarover Marja Verburg van het Duitsland Instituut. (12:51) Israëlische gijzelaars de speelbal van conflict Nog steeds houdt Hamas 53 gegijzelden vast in Gaza, waarvan naar schatting slechts een klein aantal nog in leven is. De hoop op vrijlating van de overgebleven gijzelaars lijkt met de tijd te vervagen. Wat is er bekend over hun lot en dat van hun families? En welke rol speelt diplomatie in het al dan niet tot stand komen van hun terugkeer? Israëlkenner Hilla Dayan licht het toe. Presentatie: Sophie Derkzen

Er is volgens de International Crisis Group sprake van een systematische aanpak waarbij de bevolking structureel net onder de hongerdrempel wordt gehouden. Uithongering maakt onderdeel uit van de Israëlische militaire strategie. Midden-Oostendeskundige Joost Hiltermann van de International Crisis Group en directeur-generaal van het Nederlandse Rode Kruis Harm Goossens, over de nakende hongersnood in Gaza. (14:28) Hoe een Italiaans dorp harmonie vond met de beer Terwijl Nederland worstelt met de terugkeer van de wolf, wandelen in het Italiaanse dorpje Pettorano sul Gizio regelmatig beren de tuinen in. Om conflict tussen mens en beer te voorkomen, is het dorp de eerste ‘bear smart community’ van Europa geworden. Correspondent Angelo van Schaik over het Italiaanse leven tussen de beren. Presentatie: Sophie Derkzen

De Amerikaanse minister van Gezondheid Robbert Kennedy heeft een complete commissie die de regering adviseert op het gebied van inentingen op straat gezet. De leden zouden het vertrouwen in vaccinaties ondermijnen. Kennedy zelf staat bekend als vaccin-scepticus. Waarom doet hij dit en wat kan dit betekenen voor de gezondheid van Amerika en de rest van de wereld? Te gast zijn onderzoeksjournalist Alexander Beunder en hoogleraar virologie Marion Koopmans.  (13.02) Marokkaanse droom krijgt Europese steun Voor Marokko is het een lang gekoesterde wens: de Westelijke Sahara als integraal onderdeel van het Marokkaanse Koninkrijk. Het gebied is al decennialang onderwerp van een slepend conflict met een lokale beweging die een eigen staat wil. Lange tijd erkenden Europese landen de Marokkaanse claim niet. Maar vorige week ging het Verenigd Koninkrijk om, en volgde daarmee Frankrijk en Spanje die zich al eerder achter Marokko schaarden. Daarover correspondent Samira Jadir.

De protesten tegen de uitzettingen van immigranten dit weekend in Californië hebben een onverwachte wending genomen door de inzet van de Nationale Garde door president Trump. Hij beroept zich op een wet die bedoeld is voor buitenlandse dreigingen en daagt daarmee de autoriteit van de Democratische gouverneur openlijk uit. We spreken met VS-correspondent Mari Meyer en Amerika-kenner en jurist Kenneth Manusama. (12:55) Zorgen over Meloni’s omgang met democratie In een tweedaags referendum kunnen Italianen hun stem uitbrengen dat de weg naar staatsburgerschap voor naar schatting 2,5 miljoen arbeidsmigranten verkort. Maar premier Meloni is fel tégen en roept haar achterban om niet te gaan stemmen. Het leidt tot controverse in het land en tot zorgen over de democratische koers van Italië. Daarover historicus en Italië-kenner Arthur Weststeijn. Presentatie: Laila Frank

Het leek een week van tegenslagen voor Rusland met onder meer die vernietigende drone-aanval van de Oekraïners. Dus hoe is de stemming in het Kremlin? En wat gaat Poetin doen? We vragen het Rusland-kenner Hubert Smeets.  (16:20) Elon Musk vs. Bill Gates in Afrika twee tech-miljardairs in Afrika. Elon Musk zet een streep door de Amerikaanse hulp, maar Bill Gates zei deze week juist dat hij het grootste deel van zijn geld gaat uitgeven aan ontwikkeling van Afrika. Wat betekent dat? Professor Sara Kinsbergen legt het uit. Presentatie: Sophie Derkzen

Deze week werden in El Salvador drie mannen veroordeeld voor de moord op de vier Nederlandse journalisten in 1982. Deze uitspraak lijkt El Salvador op de kaart te zetten als een land waar het recht zegeviert, en president Nayib Bukele als de man die staat voor strijd tegen onrecht en misdaad. Maar uitgerekend in dezelfde week moesten de laatste kritische journalisten als dieven in de nacht het land verlaten om niet te worden opgepakt. In de studio collega en Latijns-Amerikaredacteur Edwin Koopman.  (09:39) Saskia Dekkers in Europa draait door Deze week de gast in onze podcast Europa draait door: Europa-correspondent Saskia Dekkers. (11:25) Hoe het Congolese regenwoud de wereld kan redden  Minder bekend dan de Amazone, maar minstens zo belangrijk: het Congolese regenwoud. Volgens journalist en schrijver John Vandaele is het de grootste groene long ter wereld en een bron van biodiversiteit. Voor zijn boek Kan Congo de wereld redden? reisde hij door het bedreigde woud, sprak met bewoners, wetenschappers en m

Na een oproep van minister Veldkamp onderzoekt de Europese Commissie of Israël het humanitair recht schendt. Maar uit een gelekt rapport blijkt: dat onderzoek is allang gedaan. Al in november concludeerde de EU dat Israël mogelijk oorlogsmisdaden pleegt. Waarom het rapport niet eerder gepubliceerd werd, bespreken we met Alejandro Tauber van EUobserver, die het document in handen kreeg. (10:31) Hongarije schendt EU-waarden voor lhbti’ers Een belangrijk advies in de EU-rechtszaak tegen Hongarije: de wet die lhbti-uitingen beperkt, schendt de fundamentele waarden van de Unie. Een tussentijdse overwinning voor wie op 28 juni naar de Pride in Boedapest wil – ondanks het officiële verbod. Mensenrechtenactivist Rémy Bonny noemt het meer dan solidariteit: het is opkomen voor Europese kernwaarden. Europarlementariër Tineke Strik (GroenLinks-PvdA) pleit intussen voor een nieuwe zaak tegen het verbod zelf. Presentatie: Tim de Wit.

Met de val van kabinet-Schoof komt er een einde aan de eerste regering met een rechts-populistische signatuur. Welke invloed heeft dit op de internationale positie van Nederland? En hoe moet het demissionaire kabinet nu verder met het buitenlandbeleid? We spreken daarover met oud-diplomaat en VN-onderhandelaar Robert Serry, en met Jozias van Aartsen, voormalig minister van Buitenlandse Zaken. Presentatie: Tim de Wit

en Soedan: grootste humanitaire crisis ter wereld (00:47) Val van het kabinet: Hoe nu verder met de NAVO-top?  De val van het kabinet komt op een moment van onzekerheid op het wereldtoneel. Defensie en steun voor Oekraïne staan centraal, en eind deze maand is Nederland gastheer van de NAVO-top. Wat betekent de politieke instabiliteit voor Nederlands positie in de EU en voor ons buitenlandbeleid? We bespreken het met EU-correspondent Romana Abels en Europarlementariër Tijs Reuten (GroenLinks–PvdA). (06:02)Ook in Duitsland leidt migratiebeleid tot botsing met de rechter Heibel om asielplannen: het is niet alleen in Nederland, waar het kabinet er net over struikelde, het gesprek van de dag. Ook in Duitsland kampt de nieuwe coalitie met de haalbaarheid van het campagnebeloften, nu de rechter heeft bepaald dat het terugwijzen van asielzoekers aan de grens zonder proces onwettig is. Toch zet Bondskanselier Friedrich Merz door. Dat heeft niet alleen gevolgen voor het binnenland, maar ook voor de Europese samenw

Met een geheime operatie, codenaam ‘Spinnenweb’, zou Oekraïne tientallen Russische bommenwerpers hebben uitgeschakeld. De droneaanval drong diep door in Russisch grondgebied – en dat nét voor de vredesonderhandelingen die vandaag in Istanboel van start gaan. Wat zijn de implicaties voor het slagveld én de onderhandelingstafel? We vragen het aan defensie-expert en VRT-journalist Jens Franssen. (11:31) Anti-EU-kandidaat wint Poolse presidentsverkiezingen Met een minimaal verschil van 0,1 procent wint de rechts-conservatieve kandidaat Nawrocki de presidentsverkiezingen in Polen. Zijn nipte overwinning zet de regering van de liberale premier Tusk verder onder druk. Wat betekent deze uitslag voor de politieke stabiliteit in Polen en voor de relatie met de Europese Unie? Daarover is Jan Meijer te gast, politicoloog aan de Universiteit Leiden en kenner van de Poolse politiek. Presentatie: Laila Frank

Terwijl de Polen naar de stembus trekken, kijkt Brussel gespannen toe. Welke koers slaat Polen in: een terugkeer naar de Europese waardengemeenschap, of een die verder afglijdt richting het kamp van dwarsliggers zoals Hongarije en Slowakije? En is de Europese Unie in staat deze interne dreiging het hoofd te bieden? EU-correspondent Kysia Hekster duidt de uitslag en de mogelijke gevolgen voor Europa. (16:53) De strijd om arbeidsmigranten Migratie blijft Europa verdelen, maar volgens socioloog Hein de Haas kijken we naar de verkeerde kaart. Terwijl politici elkaar verdringen met plannen om de asielinstroom te beperken, dreigt Europa juist het volgende grote gevecht te missen: de strijd om arbeidsmigranten. Aan onze kaarttafel neemt De Haas ons mee langs vijf eeuwen migratiegeschiedenis én tekent hij de migratiewereld van morgen. Presentatie: Tim de Wit

Mexicanen gaan komende zondag naar de stembus om duizenden rechters te kiezen. Zo’n brede rechtstreekse verkiezing van magistraten is uniek in de wereld. Het initiatief komt van de regeringspartij Morena, maar is zeer omstreden. We spreken erover met correspondent Jan Albert Hootsen. (10:21) Deze week in Europa draait door: Kysia Hekster Luister naar onze wekelijkse podcast met Tim de Wit en Arend Jan Boekestijn. (12:36) Stierenvechten blijft Spanje diep verdelen Wie denkt aan Spaanse stereotypen denkt al snel aan stierenvechten, of in de volksmond: los toros. Maar net zo Spaans als los toros is het felle debat erover. Iedereen lijkt er een mening over te hebben in het land. Zo ook over de film Tardes de soledad (Dagen van eenzaamheid) van Albert Serra, die nu ook in Nederland te zien is. We spreken met collega en Spanje-kenner Samuel Witteveen over de cultuurstrijd die deze film opnieuw aanwakkert.  Presentatie: Laila Frank.

Zuid-Korea staat aan de vooravond van vervroegde presidentsverkiezingen. Die werden uitgeschreven na de afzetting van de vorige president die de democratie buitenspel probeerde te zetten. De campagne legt diepe verdeeldheid bloot: tussen jong en oud, stad en platteland, en zelfs binnen families – die soms niet meer met elkaar praten. De inzet: democratie, economie en de buitenlandkoers van het land. We vragen Korea-kenner Remco Breuker (Universiteit Leiden) wat er op het spel staat. (10:04) Humanitaire hulp in Gaza: hulp of wapen? De mensen in Gaza snakken naar humanitaire hulp. Deze week begon de nieuwe organisatie Gaza Humanitarian Foundation (GHF) met het uitdelen van voedselpakken, maar de kritiek op de hulpverlening groeit. GHF staat volledig onder Israëlisch toezicht en distribueert hulp uitsluitend via door Israël gecontroleerde locaties. Bij een van de distributieacties werd geschoten met tientallen gewonden tot gevolg. Is er sprake van hulpverlening, of wordt humanitaire hulp hier ingezet als wapen